بیشترین رای و زمان ریاست متعلق به کیست؟

اختصاصی جارستان: ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری در اول خرداد ۱۴۰۳ در غیاب دو منتخب مردم استان خراسان جنوبی و استان آذربایجان شرقی برگزار شد.

آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، هشتمین رییس جمهور ایران و منتخب مردم خراسان جنوبی در دوره‌های چهارم، پنجم و ششم، به همراه آیت‌الله سید محمدعلی آل هاشم منتخب مردم آذربایجان شرقی در ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری، پیش از مراسم تحلیف و در ۳۱ اردیبهشت در پی سقوط بالگرد در منطقه ورزقان به شهادت رسیدند.

در روز اول این جلسه با ۵۵ رای، آیت الله موحدی کرمانی به عنوان رییس مجلس خبرگان رهبری انتخاب شد.

موحدی کرمانی طبق آیین نامه داخلی مجلس خبرگان رهبری به مدت ۲ سال رییس این مجلس خواهد بود. او با ۷۸۸ هزار و ۱۴۷ رای به عنوان نفر چهارم لیست تهران وارد مجلس ششم خبرگان شد.

آیت‌الله سیدهاشم حسینی‌بوشهری و آیت‌الله علیرضا اعرافی، با رای نمایندگان خبرگان رهبری به‌ ترتیب به ‌عنوان نواب اول و دوم رییس مجلس خبرگان رهبری به ‌مدت ۲ سال انتخاب شدند.

آیت‌الله عباس کعبی و آیت‌الله محسن اراکی نیز به ‌عنوان منشیان هیات‌رییسه انتخاب شدند.

در ادامه این گزارش نگاهی به روسا و هیات رییسه مجلس خبرگان می‌اندازیم.

مجلس پنجم خبرگان: ریاست آخرین نفر لیست تهران بر مجلس

آیت‌الله احمد جنتی، پنجمین رییس مجلس خبرگان رهبری، ریاست مجلس پنجم را برعهده داشت. او از چهار خرداد ۱۳۹۵ تا اول خرداد ۱۴۰۳ عهده‌دار این منصب بود. احمد جنتی با ۱ میلیون و ۳۲۱ هزار و ۱۳۰ رای به عنوان آخرین نفر لیست تهران، به این دوره از مجلس خبرگان رسید.

نواب اول و دوم مجلس پنجم خبرگان رهبری به ترتیب سید ابراهیم رئیسی و محمدعلی موحدی کرمانی بودند. دری نجف‌آبادی و سید احمد خاتمی نیز منشی‌های هیات رییسه بودند.

در این دوره از مجلس خبرگان برای نخستین بار یک چهره سیاسی که روحانی نبود، به عنوان نماینده خبرگان انتخاب شد؛ محسن اسماعیلی از حوزه انتخابیه تهران.

آیت‌الله محمد تقی مصباح یزدی و آیت‌الله محمد یزدی در انتخابات سال ۱۳۹۴ و به منظور حضور در مجلس پنجم، نتوانستند حائز اکثریت آرا شوند و در ۱۶ نفر تهران جایی نداشتند.

رهبر انقلاب در آخرین دیدار با نمایندگان دوره چهارم مجلس خبرگان رهبری در ۲۰ اسفند ۱۳۹۴ فرمودند: «برخی بزرگان هستند که رای آوردن و نیاوردن آنها هیچ خللی در شخصیت آنها ایجاد نمی‌کند،‌ آقایان یزدی و مصباح از این افراد هستند که حضور آنها در خبرگان باعث وزانت و نبودشان برای مجلس خبرگان خسارت است.»

آیت‌الله یزدی در اسفند ۱۳۹۸، به همراه آیت‌الله مصباح یزدی در انتخابات میان دوره‌ای خبرگان خبرگان نامزد شدند. مصباح یزدی از حوزه انتخابیه استان خراسان رضوی نامزد شد و توانست راهی مجلس خبرگان پنجم شود؛ محمد یزدی نیز از حوزه استان قم توانست به مجلس پنجم راه یابد؛ اما در ۱۹ آذر ۱۳۹۹ پیش از تحلیف برای آغاز دوره نمایندگی خود در خبرگان پنجم درگذشت.

در مجلس پنجم خبرگان رهبری، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی با ۲ میلیون و ۳۰۱ هزار و ۴۹۲ رای توانست به عنوان نفر اول تهران وارد این مجلس شود. او با این میزان رای، رکورددار بیشترین رای ماخذه در ادوار مجلس خبرگان است.

این میزان رای در حالی است که نفر اول خبرگان ششم در تهران، آیت‌الله علیرضا اعرافی، تنها با ۸۸۸ هزار و ۶۱۸ رای به این مجلس رسید.

مجلس چهارم خبرگان: مجلسی با عمری ۱۰ ساله

عمر این دوره از مجلس خبرگان رهبری بیش از ۸ سال شد؛ مجلس خبرگان رهبری چهارم، که ۴ رییس بر کرسی ریاست خود دید، عمری ۱۰ داشت. مجلس خبرگان چهارم از ۱۱ اسفند ۱۳۸۵ تا ۳ خرداد ۱۳۹۵ برقرار بود.

آیت‌الله علی مشکینی، نخستین رییس خبرگان رهبری که از اولین دوره ریاست آن را برعهده داشت، تا پیش از جان باختنش، در اسفند ۱۳۸۵ به مدت ۲ سال به ریاست این مجلس دست یافت.

نایب رییس اول او، علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی و نایب رییس دوم، محمد یزدی بود. قربانعلی دری نجف‌آبادی و سید احمد خاتمی نیز منشی‌های هیات رییسه اول مجلس را تشکیل دادند.

پس از درگذشت علی مشکینی در ۸ مرداد ۱۳۸۶، هاشمی رفسنجانی در ۱۳ شهریور ۱۳۸۶ به ریاست خبرگان چهارم رهبری رسید. رفسنجانی با ۴۱ رای توانست بر احمد جنتی که ۳۴ رای آورد، غلبه کند. آیت‌الله محمد مومن نیز جایگزین هاشمی رفسنجانی، نایب رییس اول شد.

در اجلاس ۱۷ اسفند ۱۳۸۹ و پس از انتخابات ریاست‌جمهوری دهم، هاشمی رفسنجانی بخ نفع محمدرضا مهدوی کنی کنار رفت و او برای دو سال به ریاست خبرگان انتخاب شد. آیت‌الله هاشمی شاهرودی و آیت‌الله یزدی نیز به ترتیب نایب رییس اول و دوم خبرگان شدند.

در پی درگذشت مهدوی کنی در سال ۱۳۹۳، محمد یزدی، چهارمین رییس مجلس چهارم خبرگان رهبری شد.

مجلس سوم، دوم و اول خبرگان: ریاست اولین رییس خبرگان بر سه دوره مجلس

ریاست مجالس اول تا سوم خبرگان رهبری بر عهده آیت‌الله علی مشکینی بود. بیشترین زمان ریاست بر خبرگان نیز متعلق به او است. نایب رییس دوره اول خبرگان، علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی بود. نواب رییس در دوره‌های دوم و سوم خبرگان رهبری، به ترتیب هاشمی رفسنجانی و ابراهیم امینی بودند.

از جمله مهم‌ترین قوایع اتفاق افتاده در این دوران، باید به انتخاب آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای، به عنوان رهبری جمهوری اسلامی ایران، در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ در پی جان باختن بنیان‌گذار انقلاب اسلامی اشاره کرد.